Էկոնոմ
Բաց մատչում «շրջադարձային կետ» հասնող հետազոտական հրապարակումներին
Համաշխարհային տեղաշարժը դեպի հետազոտության արդյունքներն ընթերցողների համար անվճար հասանելի դարձնելու ուղղությամբ, այսպես կոչված, «բաց հասանելիություն», հաստատվել է այսօր Եվրոպական հանձնաժողովի կողմից ֆինանսավորվող ուսումնասիրության մեջ: Այս նոր հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ բաց հասանելիությունը հասնում է գագաթնակետին, քանի որ 50 թվականին հրապարակված գիտական աշխատությունների շուրջ 2011%-ն այժմ հասանելի է անվճար: Սա մոտ երկու անգամ գերազանցում է նախորդ ուսումնասիրությունների գնահատված մակարդակը, որը բացատրվում է կատարելագործված մեթոդաբանությամբ և բաց հասանելիության ավելի լայն սահմանմամբ: Ուսումնասիրությունը նաև գնահատում է, որ 40-ից 2004 թվականներին աշխարհում հրատարակված գիտական գրախոսվող հոդվածների ավելի քան 2011%-ն այժմ հասանելի է առցանց՝ բաց հասանելիության ձևով: Ուսումնասիրությունը վերաբերում է ԵՄ-ին և որոշ հարևան երկրներին, ինչպես նաև Բրազիլիային, Կանադային, Ճապոնիային և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներին:
Հետազոտությունների արդյունքներն ավելի մատչելի դարձնելով, բաց հասանելիությունը կարող է նպաստել ավելի լավ և արդյունավետ գիտությանը, ինչպես նաև պետական և մասնավոր հատվածներում նորարարություններին: Հետազոտությունների, նորարարության և գիտության հարցերով եվրահանձնակատար Մաիր Գեոգեգան-Քուինը ասաց. «Այս բացահայտումները ընդգծում են, որ բաց մուտքն այստեղ մնա: Հետազոտությունների արդյունքները հանրային դաշտում դնելը գիտությունն ավելի լավն է դարձնում և ամրապնդում մեր գիտելիքահենք տնտեսությունը»։
Հետազոտությունը ուսումնասիրել է գիտական հրապարակումների հասանելիությունը գիտելիքի 22 ոլորտներում Եվրոպական հետազոտական տարածքում, Բրազիլիայում, Կանադայում, Ճապոնիայում և Միացյալ Նահանգներում: Մի շարք երկրներում և առարկաներում փաստաթղթերի ավելի քան 50%-ն այժմ հասանելի է անվճար: Հոդվածների մեծ մասի անվճար հասանելիությունը ձեռք է բերվել ընդհանուր գիտության և տեխնիկայի, կենսաբժշկական հետազոտությունների, կենսաբանության և մաթեմատիկայի և վիճակագրության ոլորտներում: Այն ոլորտները, որտեղ բաց հասանելիությունն առավել սահմանափակ է, սոցիալական և հումանիտար գիտություններն են և կիրառական գիտությունները, ճարտարագիտությունը և տեխնոլոգիաները:
Վերջերս Եվրահանձնաժողով հաղորդակցություն բացահայտեց բաց հասանելիությունը որպես հիմնական միջոց՝ բարելավելու գիտելիքների շրջանառությունը և, հետևաբար, նորարարությունը Եվրոպայում: Հետևաբար, բաց մուտքը պարտադիր կլինի բոլոր գիտական հրապարակումների համար, որոնք արտադրվել են «Հորիզոն 2020»-ի ֆինանսավորմամբ՝ ԵՄ Հետազոտությունների և նորարարությունների ֆինանսավորման ծրագրի 2014-2020 թթ. Հաղորդագրությունում խորհուրդ է տրվում անդամ պետություններին նմանատիպ մոտեցում ցուցաբերել Հանձնաժողովի նկատմամբ իրենց ներքին ծրագրերում:
Հանձնակատար Գեոգեգան-Քուինն ընդգծել է, որ Եվրահանձնաժողովը խթանում է բաց մուտքը Եվրոպայում, այդ թվում՝ սեփական հետազոտությունների ֆինանսավորման արդյունքների համար. հրապարակում է Հորիզոն 2020-ի լռելյայն կարգավորումը՝ ԵՄ հաջորդ հետազոտական և նորարարության ֆինանսավորման ծրագիրը»:
Ընդհանուր տեղեկություններ
Ուսումնասիրությունն իրականացվել է «Science-Metrix» հետազոտության գնահատման խորհրդատուի կողմից: Ուսումնասիրությունը ներառում էր ԵՄ անդամ 28 երկրներ, ինչպես նաև Շվեյցարիան, Լիխտենշտեյնը, Իսլանդիան, Նորվեգիան, Թուրքիան, Մակեդոնիայի նախկին Հարավսլավիայի Հանրապետությունը, Իսրայելը, Բրազիլիան, Կանադան, Ճապոնիան և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները: Այսօր հրապարակվել են նաև նույն խմբի երկու այլ զեկույցներ, որոնք ուսումնասիրում են բաց մուտքի քաղաքականությունը և տվյալների բաց հասանելիության հարցը:
Ինչ վերաբերում է բաց մուտքի քաղաքականությանը, զեկույցը պարզել է, որ գիտության 48 խոշոր ֆինանսավորողների մեծամասնությունը ընդունելի է համարել բաց հասանելիության երկու հիմնական ձևերը. որպես «կանաչ» բաց մուտք): Ավելի քան 75%-ն ընդունել է էմբարգոյի ժամկետները, այսինքն՝ հրապարակման և այն ազատ հասանելի դառնալու միջև եղած բացը վեցից 12 ամիս է:
Երրորդ ուսումնասիրությունը, սակայն, պարզեց, որ ներկայումս գոյություն ունեն գիտական տվյալների բաց հասանելիության ավելի քիչ քաղաքականություն, քան հրապարակումների բաց հասանելիության համար: Հետազոտությունների տվյալների բաց հասանելիությունը արագորեն զարգանում է մի միջավայրում, որտեղ քաղաքացիները, հաստատությունները, կառավարությունները, շահույթ չհետապնդող կազմակերպությունները և մասնավոր ընկերությունները թույլ համագործակցում են ենթակառուցվածքների, ստանդարտների, նախատիպերի և բիզնես մոդելների մշակման համար: «Հորիզոն 2020»՝ ԵՄ Հետազոտությունների և նորարարությունների ֆինանսավորման 2014-2020 ծրագրի շրջանակներում, Հանձնաժողովը նաև կսկսի փորձնական փորձարկում՝ հանրային ֆինանսավորվող հետազոտության ընթացքում հավաքագրված տվյալների բաց հասանելիության համար՝ հաշվի առնելով դրամաշնորհառուի առևտրային շահերի, գաղտնիության և անվտանգության հետ կապված օրինական մտահոգությունները:
Հանձնաժողովը գիտական հրապարակումների բաց հասանելիությունը կդարձնի «Հորիզոն 2020»-ի ընդհանուր սկզբունքը: 2014 թվականից «Հորիզոն 2020»-ի ֆինանսավորմամբ արտադրված բոլոր հոդվածները պետք է հասանելի լինեն.
- հոդվածները կա՛մ անմիջապես հասանելի կդառնան առցանց հրատարակչի կողմից («ոսկե» և «հիբրիդային» բաց հասանելիություն) – հրապարակման նախնական ծախսերը կարող են փոխհատուցվել Եվրոպական հանձնաժողովի կողմից. կամ
- Հետազոտողները իրենց հոդվածները հասանելի կդարձնեն բաց հասանելիության շտեմարանի միջոցով հրապարակումից ոչ ուշ, քան վեց ամիս (12 ամիս՝ սոցիալական և հումանիտար գիտությունների ոլորտների հոդվածների համար) («կանաչ» բաց մուտք):
հղումներ
Հղումներ երեք ուսումնասիրություններին, 1, 2, 3.
Կիսվեք այս հոդվածով.
-
Ընդհանուր արտաքին եւ անվտանգության քաղաքականության5 օր առաջ
ԵՄ արտաքին քաղաքականության պատասխանատուն ընդհանուր գործ է անում Մեծ Բրիտանիայի հետ համաշխարհային առճակատման պայմաններում
-
iran3 օր առաջ
Ինչո՞ւ դեռևս չի արձագանքվում Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը որպես ահաբեկչական կազմակերպություն դասելու ԵՄ խորհրդարանի կոչին:
-
Brexit3 օր առաջ
Նոր կամուրջ երիտասարդ եվրոպացիների համար Լա Մանշի երկու կողմերում
-
Կիրգիզստան4 օր առաջ
Ռուսական զանգվածային միգրացիայի ազդեցությունը Ղրղզստանում էթնիկ լարվածության վրա